Dyslektycy – kim są?
Wybitnych, sławnych i oryginalnych ludzi sztuki, polityki, sportu czy nauki z dysleksją było i jest wielu, a poniższa lista, którą tu odnajdziecie, ma być tylko przykładowa. Jednak warto ją przejrzeć, żeby przekonać się, że dysleksja to nie kłopot, a ogromna szansa.
Weźmy choćby Leonarda da Vinci, który był nie tylko dyslektykiem, ale także bardzo energicznym artystą, obdarzonym… ADHD. Czy wiecie, że potrafił porzucić jedno dzieło w trakcie rozmowy z przyjacielem, by natychmiast zmienić coś w malowidle katedry?
Wybitni z powodu dysleksji
Dysleksja to dar, a nie problem. Owszem, w szkole możesz mieć kłopoty, ale jeśli nauczysz się
z nimi pracować, możesz osiągnąć naprawdę dużo! Stąd Ron Davis mówi o darze dysleksji (Jego książka nosi tytuł „The Gift of dyslexia”).
Dyslektycy mogą być wybitni w bardzo różnych dziedzinach. Sam przyznasz, że trudno zestawić ze sobą na przykład Washingtona i Newtona albo Cher i Adama Mickiewicza.
Dysleksja nie jest wynalazkiem naszych czasów. W końcu Leonardo da Vinci, Mozart, czy Bethoveen żyli jakiś czas temu!
A oto nazwiska sławnych dyslektyków:
- Leonardo da Vinci
- Pablo Picasso
- Vincent van Gogh
- Winston Churchill
- Adam Mickiewicz
- Walt Disney
- Cher
- Aleksander Bell
- Marilyn Monroe
- Mozart
- Tom Cruise
- Hans Christian Andersen
- John F. Kennedy
- John Lennon
- Nelson Rockefeller
- Salma Hayek
- Henry Ford
- Charles Darwin
- Isaac Newton
- Charles Dickens
- Steven Speilberg
- Ludwig van Beethoven
- Mark Twain
- Agatha Christie
- Fred Astaire
- Quentin Tarantino
- George Washington
- Lewis Caroll
- Keanu Reeves
- Ernest Hemingway
- Kurt Cobain
- Thomas Edison
- Sylvester Stallone
- Bill Gates
- Michał Anioł
- Andy Warhol
- Fred Astaire
- Enrico Caruso
- Jules Verne
- Edgar A. Poe
- Keira Knightley
- Benjamin Franklin
- George Bush
- Orlando Bloom
- Dustin Hofman
- Anthony Hopkins
- Robbie Williams
- Eddie Izzard
Adam Mickiewicz, w co może trudno dziś uwierzyć, miał problemy z pisaniem. Jak wiemy, dawniej kaligrafia była bardzo ważna, a małemu Adasiowi litery kojarzyły się z pająkami. Zwłaszcza „m” i „n” były dla niego problemem. Żywił tak wielki wstręt do pisania, że z tego powodu powtarzał trzecią klasę. W końcu jednak nauczył się pisać, chociaż robił to w sposób daleki od ideału.
Źródło: Jean-Charles Gille-Maisani „Adam Mickiewicz człowiek: studium psychologiczne”
Próbka pisma Adama Mickiewicza:
Sylwetki sławnych dyslektyków
Pablo Picasso
Jeden z najbardziej znanych malarzy XX wieku, stał się sławny, malując nierealistycznie. Jego obrazy często przedstawiały przedmioty odwrócone, nieuporządkowane lub przekręcone na wiele różnych sposobów. Ale owe dzieła sztuki, inspirowane bogatą wyobraźnią, były w rzeczywistości dla Picassa bardzo realne. Picasso miał dysleksję, która zmieniała orientację liter i słów w jego mózgu. Jego dzieła przedstawiały to, co widział, a dysleksja bez wątpienia miała wpływ na to, jak wyglądały jego słynne obrazy i szkice.
Wczesne lata szkolne Picassa nie wyglądały różowo. Do szkoły chodzić nie chciał, wszelkim próbom doprowadzenia go do „więzienia” (jego własne określenie szkoły) towarzyszyły ryki i wrzaski. W końcu wpadł na pomysł, jak przekonać rodziców, by go tam nie posyłali – udał, że się rozchorował, podobno z powodu niehigienicznych warunków panujących w szkole: lekarz wykrył u niego jakoby chorobę nerek… W ten sposób Picasso zapewnił sobie kilka tygodni wakacji, rodzice ostatecznie wybrali dla niego najlepsze prywatne gimnazjum w Maladze – San Rafael. Mimo tego zwycięstwa nadal nienawidził szkoły. Siedział w klasie z oczami wbitymi w zegar ścienny, odliczając minuty dzielące go do końca lekcji. Wreszcie ojciec Picassa wpadł na pomysł, by posłać syna szkoły artystycznej. Tak więc w wieku 14 lat Picasso zapisał się do Szkoły Sztuk Pięknych w Barcelonie. Tutaj też często pomijał zajęcia – biegał po okolicy, szkicując widoki miasta.
Szkołę wreszcie ukończył. A potem – jak wszyscy wiemy – zajął się już w pełni, tym, co kochał najbardziej, stając się jedną z ikon wyznaczających trendy wśród kolejnych pokoleń artystów XX wieku.
Źródło: http://dyslexiahelp.umich.edu/success-stories/pablo-picasso
Henry Gidel, Picasso. Biografia, Wydawnictwo W.A.B., Kraków 200
Salma Hayek
Przyjechała do Los Angeles z Meksyku w wieku 25 lat i ledwo potrafiła odczytać znaki drogowe. Prawie nie mówiła po angielsku. A ponieważ całe okres szkolny zmagała się z dysleksją, wiedziała, że nauka nowego języka będzie wyzwaniem. Zawsze miała problemy z czytaniem, ale była dobrą uczennicą.
„Naprawdę szybko się uczę. Zawsze tak było, może dlatego w liceum nie zdawali sobie sprawy, że mam dysleksję. Przeszłam lata szkolne bez zbytniej nauki ”- powiedziała. Dopiero przyjazd do Stanów pokazał, jaka jest skala problemu. Ludzie w Hollywood próbowali ją zniechęcić, namawiali do powrotu. Ale ona nie chciała się poddać i po zrobieniu kilku filmów, dostała wreszcie przełomową rolę w 2002 roku. Zagrała i wyprodukowała „Fridę”, na podstawie życia artystki Fridy Kahlo. Ta rola przyniosła jej nominację do Oscara.
Jej marzenia się spełniały. „Mam akcent, jestem dyslektykiem, jestem niska i pucułowata” – powiedziała dziennikarzom. – „Ale jestem tutaj. Muszę być najszczęśliwszą dziewczyną na świecie, jeśli chodzi o pracę ”.
Dziś problemy z czytaniem już jej nie przeszkadzają. „Niektórzy ludzie czytają naprawdę szybko, ale zadasz im pytania o scenariusz i zapomną. Czytanie scenariusza zajmuje mi dużo czasu, ale czytam go tylko raz”- powiedziała. Co więcej, Salma Hayek jest wdzięczna za wyzwanie, jakie wytyczyła jej kariera: „Jestem bardzo szczęśliwa, że nie było mi łatwo, ponieważ wiele się nauczyłam, musiałam wszystko samodzielnie wymyślać i tworzyć”.
Marilyn Monroe
Wybitna aktorka XX wieku, miała dysleksję i dyspraksję, bardzo trudny życiowy start oraz IQ 163! Urodziła się w 1926 roku w Los Angeles, zmarła 36 lat później. Zagrała w ponad 30 filmach, laureatka Cezara i Złotego Globu, pracowała z takimi reżyserami, jak Billy Wilder czy John Huston. Trzykrotnie wychodziła za mąż: za robotnika Jamesa Dougherty’ego, basebalistę Joe DiMaggio i dramatopisarza Arthura Millera. Nazywana ikoną kina, uznawana za symbol seksu i kobiecości, a niektórzy uważają, że również feminizmu – chociaż samego feminizmu jako ruchu jeszcze wtedy nie było.
Często pisała wiersze. Otaczała się też inteligentnymi ludźmi, „zbierając” ekspertów z takich dziedzin, jak polityka globalna, giełda czy poezja.
W swojej książce o Marylin Monroe Lois Banner mówi: „Uświadomienie sobie, że trzeba się więcej nauczyć i pragnienie wiedzy to cechy charakterystyczne najbardziej inteligentnych. Marylin może nie miała formalnego wykształcenia, ale była nie tylko kobietą-samoukiem, ale także geniuszem”.
Tymczasem dla Marilyn pokonanie słabości nie należało do łatwych wyzwań. Ojca nie znała, matka ją porzuciła. Rodzina zastępcza starała się wydać ją jak najszybciej za mąż, dlatego Marilyn jako panna młoda była naprawdę młoda – miała 16 lat. Właściwie trudno sobie wyobrazić, jak bardzo musiała pracować nad sobą, by pokonać dysleksję oraz jąkanie i stać się gwiazdą filmową, w dodatku bez żadnego zaplecza w postaci bogatej rodziny! W późniejszych latach bardzo walczyła o to, by kojarzono ją z innymi rolami, niż tylko uroczych blondynek, ale pod tym względem Hollywood było bezlitosne. Zagrała co prawda kilka ról dalekich od tego schematu, jednak od nadanej etykiety trudno było jej było się uwolnić.
Sarah Churchwell, znawczyni tematu tak opisywała Monroe: „Największym mitem jest to, że była głupia. Drugim, że była słaba. Trzecim, że nie potrafiła grać. (…) W rzeczywistości była bardzo inteligentna i bardzo twarda. Musiała być taka, aby pokonać system studyjny z lat 50. (…) Głupia blondynka była jej rolą – była aktorką, na miłość boską! Tak dobrą aktorką, że nikt obecnie nie wierzy, że mogła być kimś innym niż tą postacią, w którą wcielała się w kinie”.
Do dziś Marilyn Monroe, pomimo że grała w filmach z ubiegłego stulecia, żyje w świadomości kolejnych pokoleń. Trudno powiedzieć, na czym polega ten fenomen, wiadomo jednak, ze nie ma innej kobiety, która tak bardzo wpisałaby się w historię kina i została w pamięci widzów na stałe.
Zródło: https://www.dailymail.co.uk/news/article-2181952/50th-anniversary-Marilyn-Monroes-death-Hollywood-star-feminist-masked-intelligence.html
https://zwierciadlo.pl/spotkania/marilyn-monroe-czego-brakowalo-jej-w-zyciu
https://pl.wikipedia.org/wiki/Marilyn_Monroe
Keanu Reeves
Z powodu dysleksji miał ogromne problemy, by przystosować się do życia w szkole. W dodatku częsta zmiana miejsca zamieszkania nie sprzyjała jego edukacji. Do ukończenia ósmej klasy uczył się w Jesse Ketchum Public School w Toronto i to był najdłuższy okres nauki w jednej szkole. Potem uczęszczał do czterech szkół średnich, w tym do szkoły aktorskiej, z której został wyrzucony – za brak postępów w nauce.
Nauczyciele wspominają, że Keanu nie radził sobie z nauką, utrudniała mu ją dysleksja, często też zostawiał książki w domu lub zapominał pracy domowej. Ostatecznie przerwał naukę i dorabiał m.in. na szlifowaniu łyżew i lepieniu ciasta na pizzę.
Kiedy nie pracował, często zapuszczał się do wytwórni filmowych i telewizyjnych. W tym czasie Keeanu miał już na koncie pierwsze aktorskie próby, głównie w spektaklach teatralnych. To właśnie w jednej z wytwórni dostrzegł go kanadyjski reżyser, który dał mu niewielką rolę w popularnym serialu. Wtedy, w wieku 20 lat kariera Keanu Reevesa ruszyła na dobre. Oprócz kanadyjskich produkcji telewizyjnych, młody aktor zaczął zdobywać szlify przed obiektywem kamery również w reklamach, m.in. w reklamie coca-coli.
W latach 90-tych jego kariera błyskawicznie się rozwinęła, a największą sławę przyniósł mu oczywiście „Matrix”. Dziś Keanu Reeves wydaje fortunę na akcje charytatywne, jest jedynym aktorem bez hollywoodzkiej willi, ponieważ uważa, że są w życiu rzeczy ważniejsze. Jego główną misją jest wspieranie osób, dla których życie nie było łaskawe, zmagających się z biedą lub chorobą.
Żródło: https://www.wykop.pl/wpis/39663811/niesamowity-czlowiek-z-naprawde-smutna-historia-w-/
Żródło: https://www.rmfclassic.pl/informacje/Obraz,12/Keanu-Reeves-zwykly-chlopak-bez-ojca,38050.html
Cher
Trudno w to uwierzyć, ale tak właśnie było – jedna z najsłynniejszych artystek estradowych porzuciła szkołę średnią. Cher miała problemy z czytaniem przez całą szkołę podstawową, a w wieku 16 lat rzuciła naukę. O tym, że ma dysleksję i dyskalkulię dowiedziała się dopiero w wieku 30 lat! W szkole podstawowej przeszła badania, ale wówczas dysleksji nie rozpoznano…
„Nigdy nie czytałam w szkole” – powiedziała Cher w wywiadzie. – „Dostawałam bardzo złe oceny. W drugim tygodniu 11 klasy po prostu ją rzuciłam. Szkoła była dla mnie naprawdę trudna. Prawie wszystko, co wiem, nauczyłam się słuchając. Szkolne raporty podsumowujące zawsze mówiły, że nie wykorzystuję swojego potencjału ”.
Podobnie jak jej matka, Cher zajęła się aktorstwem. Zapisała się na zajęcia w Los Angeles, a wkrótce potem poznała Sonny’ego Bono. Sonny odniósł sukces w przemyśle muzycznym i razem nagrali takie hity jak „I Got You Babe” i „Baby Don Don’t Go”. Stworzyli także „The Sonny & Cher Comedy Hour” i stali się sławnymi osobistościami medialnymi.
Cher również odniosła sukces samodzielnie. Nagrała takie hity jak „If I Could turn Back Time”, „Believe” i „I Found Someone”. Została także aktorką i zagrała w „Mask” oraz filmie „Burlesque” z 2010 roku.
Chociaż czytanie scenariuszy może być trudne, Cher powiedziała w wywiadzie, że na początku każdy scenariusz czyta powoli. Nie ma problemu z zapamiętaniem go. Dysleksja może spowalniać w czytaniu, ale nie przeszkadza w karierze aktorki i piosenkarki.
Sama jest matką i kiedy jej syn Chaz Bono miał 10 lat, wykazywał wyraźne problemy z czytaniem. Cher zabrała go na badania, które potwierdziły, że Chaz ma dysleksję. Lekarze zapytali o własne doświadczenia Cher z czytaniem i pisaniem, ponieważ dysleksja często dotyka rodzin.
„Opowiedziałam im, jak mój umysł wyprzedzał moje ręce, jak pomijałam litery w środku słowa. Powiedziałam im, jak ciągle mieszałam numery i wciąż się myliłam, próbując wybierać połączenia zamiejscowe, aż ktoś w końcu musiał wziąć telefon i wykręcić numer za mnie ”- powiedziała w The First Time.
Eksperci, którzy zdiagnozowali Chaz, powiedzieli Cher, że ona również ma dysleksję. „To było jak wielkie, ohh… Teraz zrozumiałam wszystko, dlaczego miałam tyle problemów ze szkołą. Wszystko do siebie pasuje ”.
Cher nadal zmaga się z dysleksją i dyskalkulią. „Jestem okropnym czytelnikiem, nie piszę listów. Liczby i ja – nie ma tu absolutnie żadnego związku ”- powiedziała. A jednak ponad 3 miliony ludzi śledzą każdy jej wpis w mediach społecznościowych. Cher dba o aktywną i barwną obecność na Twitterze, szczerze opowiadając o swoich trudnościach w nauce.
Kiedy jeden z fanów zapytał: „Gdybyś mogła cofnąć czas i zmienić jedną rzecz, czy nie byłaby to dysleksja?” Cher odpowiedziała: „Nie! Sprawiła wiele bólu, ale to ja! ”
Żródło: http://dyslexiahelp.umich.edu/success-stories/cher
Żródło: https://www.understood.org/en/learning-thinking-differences/personal-stories/famous-people/celebrity-spotlight-superstar-cher-triumphs-with-dyslexia-and-dyscalculia
Hans Christian Andersen
XIX-wieczny duński pisarz, płodny autor sztuk teatralnych, książek podróżniczych, powieści. Jednak najbardziej znany jest ze swoich baśni, takich jak „Mała syrenka”, „Brzydkie kaczątko”, „Niezłomny ołowiany żołnierz” i „Nowe szaty cesarza”.
Jako dziecko Andersen chodził do szkoły tylko od czasu do czasu. O wiele bardziej wolał zapamiętywać historie niż uczyć się czytać. Opowiadał historie każdemu, kto ich słuchał, i uzupełniał swoją opowieść, naśladując tancerzy baletowych lub akrobatów.
Kiedy jako nastolatek Andersen otrzymał stypendium, postanowił wrócić do szkoły, ale nie szło mu najlepiej. Miał problemy z ortografią i był nieustannie zniechęcany do pisania. Nauczyciele wyśmiewali go z powodu jego ambicji, a konkretnie faktu, że chciał zostać pisarzem. Andersen twierdził potem, że lata szkolne to najbardziej gorzki okres w jego życiu. Obecnie uważa się, że cierpiał na dysleksję.
Jednak dysleksja Andersena miała i drugą stronę: pisał w przystępnym języku, a nie w schematach sztywnej prozy, które hołubiono w czasach epoki wiktoriańskiej. Jego geniusz jako gawędziarza znalazł odzwierciedlenie w używaniu stwierdzeń potocznych i humorystycznych. Sposób narracji był tak wyjątkowy, że opowieści Andersena doceniały zarówno dzieci, jak i dorośli, którzy mogli cieszyć się ukrytą w tekście satyrą społeczną.
Żródło: https://www.dyslexia.com/famous/hans-christian-andersen/
Tom Cruse
Ktoś, kto widział „Top Gun”, „Jerry’ego Maguire’a”, „Ostatniego samuraja” lub „Mission Impossible”, nie uwierzy, że Tom Cruise miał poważne problemy z czytaniem. Przecież zawsze bezbłędnie wygłasza swoje kwestie, w dodatku jego bohaterowie to postaci, które „mogą wszystko”.
Cruise w młodych latach próbował ukryć dysleksję przed rówieśnikami, z którymi zresztą nie miał dobrych relacji. Wyśmiewano go z powodu kłopotów w szkole i niskiego wzrostu. Zdiagnozowany został już w wieku siedmiu lat, jednak niewiele zrobiono, by mu pomóc, jego dzieciństwo należało do tych z gatunku trudnych. Z powodu przeprowadzek szkołę zmieniał 15 razy. Ojciec początkowo poświęcał mu na swój sposób uwagę, próbując nauczyć, jak radzić sobie w bójkach, które to „szkolenia” często przekraczały nasze wyobrażenie o treningu. Przyniosły w końcu jednak pożądany skutek. Z czasem ojciec popadł w alkoholizm. Wracał lub nie, wszczynał awantury, dlatego matka w końcu spakowała dzieci i wyjechała. Tom wraz z trzema siostrami, musieli zająć się pracami dorywczymi, zwłaszcza, gdy matka doznała urazu kręgosłupa. Tom strzygł trawniki, roznosił gazety, ale jednocześnie wielka odpowiedzialność i stres znalazły ujście – nie był przykładem „grzecznego chłopca”. Kradł papierosy, strzelał z wiatrówki do zwierząt i wdawał się w bójki.
Co do szkoły… Twierdził, że tamtych czasach jego stan można określić jako „funkcjonalny analfabetyzm”. Nawet w liceum czytał z wielkim trudem, podobnie jak w czasach, gdy otrzymywał swoje pierwsze role. Na ukończenie dobrej szkoły namówił go dziadek.
Początkowo swoją przyszłość wiązał ze sportem, był szkolnym zapaśnikiem, jednak uniemożliwiła mu to kontuzja kolana. Pierwszą dużą pracę aktorską otrzymał w wieku 19 lat. Kiedy okazało się, że to jest droga, którą chce podążać, zdał sobie sprawę, że brak umiejętności sprawnego czytania może stanąć na drodze do sukcesu, o ile nie będzie nad tym ciężko pracował. Ostatecznie zdecydował się na metodę uczenia się L. Rona Hubbarda „Study Technology”, która pomogła mu rozwinąć prawidłowe nawyki związane z czytaniem i nauką.
„Musiałem nauczyć się skupiać swoją uwagę. Stałem się bardzo wizualny i nauczyłem się tworzyć mentalne obrazy, aby zrozumieć, co czytam” – powiedział Cruise.
Dziś Cruise jest jednym z najpopularniejszych i najbardziej wpływowych aktorów Hollywood. Choć bywa nieznośny i egocentryczny, nie sposób odmówić mu talentu. Na swojej drodze spotykał wielu ludzi, którzy wspierali go w rozwoju kariery. Prawda jest też taka, że pojawiliby się, gdyby nie olbrzymi dar Cruise’a do wcielania się w wyraziste role, charyzma i pewność siebie. Któż by o nią posądzał niskiego i chuderlawego chłopca, który ledwo umiał poskładać litery w wyraz!
http://dyslexiahelp.umich.edu/success-stories/tom-cruise
https://film.org.pl/a/ludzie/tom-cruise-zagubiony-chlopiec-portret-aktora-46191/